29 lipca odbędzie się inscenizacja walk o Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych, jedną z głównych redut sierpnia 1944 roku. Tak jak 62 lata temu, w walkach wezmą udział pracownicy PWPW.

Na co dzień pracują w Służbie Ochrony PWPW S.A., 29 lipca wcielą się w członków załogi Podziemnej Wytwórni Banknotów (PWB/17/S), oraz grupę wartowników Schutzpolizei. 9 pracowników PWPW S.A. weźmie udział w dwóch szturmach na gmach Wytwórni, wywieszeniu biało-czerwonej flagi oraz w odparciu trzech niemieckich szturmów na PWPW. Walki obejmą między innymi dziedziniec oraz jeden z gmachów Wytwórni, skąd prowadzony będzie ostrzał. Inscenizacja 29 lipca będzie jedną z uroczystości rozpoczynających obchody 62. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

W czasie wojny w PWPW drukowano m.in. banknoty emitowane przez okupanta tzw. "młynarki". Mimo, iż Niemcy nazwali firmę „Staatsdruckerei und Münze”, na papierach wartościowych nadal drukowano symbol PWPW. Okupant pozostawił też polski personel Wytwórni, co pozwoliło na zawiązanie wewnątrz firmy komórki konspiracyjnej AK pod nazwą PWB/17 (Podziemna Wytwórnia Banknotów) – początkowo grupa miała kryptonim PWB/7 ze względu na podległość VII Oddziałowi Komendy Głównej ZWZ. Kiedy 2 sierpnia PWPW oblegli powstańcy, członkowie PWB/17/S – wówczas już samodzielnej grupy specjalnej (S-specjalna) – zaatakowali od środka, co ułatwiło szturmującym zdobycie Wytwórni. Masywny gmach PWPW, zaprojektowany przez Antoniego Dygata, stał się teraz redutą broniącą dostępu do Nowego i Starego Miasta. Na ulicy Zakroczymskiej zbudowano barykadę, opierającą się o parkan gmachu.

Przez 27 dni PWPW była jednym z głównych punktów powstańczego oporu. Upadła 28 sierpnia. Zginęło tu ok. 100 żołnierzy, gmach został zniszczony w 60 proc., a maszyny i urządzenia w 80 proc. Do dzisiaj na parkanie Wytwórni znajdują się ślady kul i odłamków.

Zdobycie i utrzymanie PWPW przez niemal miesiąc było jednym z największych sukcesów powstańczej Warszawy – wyjaśnia Krzysztof Pawlak, prezes Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych – Bohaterska obrona Wytwórni jest symbolem powstańczej tragedii Starego Miasta.

Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A. przygotowała wystawę zdjęć z okresu walk powstańczych, w tym fotografie członków grupy PWB/17/S i dowódców obrony, zdjęcia z walk o PWPW, a także obraz ruin Wytwórni. Ekspozycję będzie można oglądać na parkanie wytwórni do 1 września. PWPW S.A. wydała też okazjonalną broszurę z chronologią wydarzeń z tego okresu oraz tekstami piosenek powstańczych.

2 sierpnia o godz. 11.15 przy ul. Sanguszki 1 odbędą się uroczystości związane z 62 rocznicą zdobycia reduty PWPW. W uroczystościach wezmą udział powstańcy, przedstawiciele władz miasta, Ministerstwa Skarbu oraz zarząd Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A. Goście złożą wieńce pod tablicą upamiętniającą obronę reduty PWPW. Odbędzie się również spotkanie powstańców w Izbie Muzealnej PWPW S.A.

dodał/a: Piotr Kotkowski

źródło: Informacje organizatora