W dniach 1-2 kwietnia (godz. 19.30) KINO.LAB CSW - Zamek Ujazdowski zaprasza na dwudniowy przegląd filmów eksperymentalnych "Austria! Awangarda!" prezentujący przekrój prac austriackiej awangardy filmowej z lat 1964-2005.

Austria to jedno z najważniejszych miejsc dla powojennego kina eksperymentalnego. To tutaj w latach 60. rodził się filmowy strukturalizm, który zdominował kino awangardowe kolejnej dekady. Czołowi przedstawiciele strukturalizmu - Kurt Kren i Peter Kubelka zwrócili uwagę na fizyczny aspekt filmowego medium, charakter celuloidowej taśmy, sam proces projekcji. Demistyfikując filmową iluzję - sztandarową cechę klasycznego kina - wprowadzili w świat filmu charakterystyczne dla sztuki lat 60. i 70. rozwiązania konceptualne. Burząc nasze przyzwyczajenia co do odbioru filmowej formy rozłożyli proces filmowy na części pierwsze, manipulując pojedynczymi klatkami filmowymi, za pomocą montażu ekstremalnie przyspieszając filmowy czas czy eksponując fizyczne ograniczenia medium, takie jak ziarno celuloidowej taśmy.

Obok tych formalnych założeń istotna była także tematyka filmów austriackiej awangardy tych lat. Dokumentowane przez Kurta Krena prace Akcjonistów Wiedeńskich prezentują ciała w sytuacjach ekstremalnych aktów seksualnych, przełamują wszelki tabu zachodniej kultury eksponując ludzką fizjologię. Także od performance zaczynała Valie Export, której feministyczne prace czerpiące z konceptualizmu i dorobku akcjonistów przedstawiają często obnażone, kobiece ciało w niezwykle agresywnej formie, polemizując z dominującym obrazem kobiecej seksualności, który wytwarzają sterowane głównie przez mężczyzn media.

W drugim programie zaprezentowane zostaną filmy późniejsze, za pomocą których objawili się Martin Arnold, Gustav Deutsch i Peter Tscherkassky.

Prace Martina Arnolda to arcydzieła utkanie z celuloidowej taśmy. Za pomocą benedyktyńskiej pracy artysta wielokrotnie przekopiowuje, zwalnia i odwraca fragmenty zapomnianych filmów sprzed pół wieku, tworząc z pozornie błahych fragmentów zapętlone, niezwykle energetyczne sekwencje tworzące zupełnie nowe sensy, czasem zabawne, innym razem bardzo nostalgiczne i sentymentalne.

Prace Gustava Deutscha koncentrują się także na fascynacji dokumentacyjną, archiwizacyjną stroną kina i jego fizycznymi właściwościami. W pracy Taschenkino zapętla fragmenty found-footage definiując motyw rytmu, repetycji jako podstawowy dla życia człowieka, któremu codziennie towarzyszą powtarzalne czynności - bicie serca, oddech, obieg krwi czy wreszcie określając samo istnienie jako rodzaj cyklu życia.

Pokaz zakończą zrealizowane na taśmie 35mm w technice Cinemascope prace Petera Tscherkassky'ego, jednego z najważniejszych twórców dzisiejszego kina eksperymentalnego. W swojej twórczości Tscherkassky łączy wiele najważniejszych dla austriackiej awangardy wątków - zainteresowanie materią celuloidowej taśmy, wykorzystanie materiałów archiwalnych (found-footage), repetytywność. W jego efektownych, nakręconych w rzadkiej dla kina eksperymentalnego drogiej, technice szerokoekranowej, świat przedstawiony w filmie związany jest nierozerwalnie z samym nośnikiem, na którym istnieje.

Najwydatniej zostało to pokazane w pracy "Outer Space", w której horror młodej dziewczyny uwięzionej w opustoszałym domu przenosi się na filmową taśmę, która zaczyna pulsować gwałtownie deformując obraz, wchodząc niejako w rolę niewidzialnego psychopaty.

dodał/a: Piotr Kotkowski

źródło: independent.pl