O 14:00 rozpoczęła się inscenizacja bitwy pod Olszynką Grochowską w dniach 24-25 lutego 1831 r. Rozpoczął ją przemarsz grup rekonstrukcyjnych z ul. Zbaraskiej 3 na ul. Kinową.

Walka rozegra się na błoniach koło parku Paderewskiego (od strony Bulwaru Stanisława Augusta) w jednym z wielu miejscu, do których w dniach bitwy dotarły podjazdy rosyjskie.

W przedsięwzięciu weźmie udział około 400 uczestników grup rekonstrukcyjnych z Polski, Rosji, Białorusi, Litwy i Łotwy. Będą tam piechurzy i kawalerzyści, oraz polscy artylerzyści z Klubu Artylerii Dawnej Arsenał.

„Walki” toczyć się będą od godz. 15.00 do godz. 16.15.
Na potrzeby widowiska przygotowano atrapę wioski, którą będą zdobywać Kozacy, zagrzmią salwy z 8 dział, a efektu dopełnią, imitujące ostrzał artylerii, wybuchy czterech specjalnie przygotowanych stref pirotechnicznych.

W niedzielę, 26.02.2006 r. o godz. 14.15 w 175. rocznicę Bitwy Grochowskiej na polach Olszynki Grochowskiej odbędą się uroczystości ku czci uczestników bitwy a w Alei Chwały będą odsłonięte i poświęcone trzy kolejne pomniki.

Przebieg bitwy w dniu 25 lutego 1831 roku

Wojska rosyjskie pod dowództwem feldmarszałka Iwana Dybicza wkroczyły na teren Królestwa Kongresowego 5 lutego 1831 r. Dotarłszy w okolice Siedlec i Węgrowa, rozpoczęły marsz na Warszawę, rozbijając i spychając oddziały powstańcze w kierunku stolicy.

Po bitwach pod Stoczkiem, Dobrem i Wawrem oddziały polskie skoncentrowały się na przedpolu Pragi w okolicach traktu brzeskiego. Głównym punktem taktycznym obrony był lasek zwany Olszynką Grochowską. Miał on kluczowe znaczenie dla przebiegu bitwy.
Siły rosyjskie miały nad wojskami polskimi znaczną przewagę (60 tys. Rosjan i 212 dział oraz 40 tys. Polaków i 90 dział).

Pierwsze próby zdobycia Olszynki przez Rosjan miały miejsce 20 lutego. Siły polskie stosunkowo łatwo odparły rosyjskie natarcie. Wyróżnił się szczególnie w tej bitwie 4 pp liniowej.

Ugrupowanie sił polskich do bitwy o Olszynkę Grochowską było następujące:

Olszynkę obsadzały 2 i 3 Dywizja Piechoty dowodzone prze gen. Franciszka Żymirskiego i gen. Jana Skrzyneckiego. Na lewym skrzydle stała 1 Dywizja gen. Jana Krukowieckiego, a na prawym 4 Dywizja gen. Piotra Szembeka. Korpus kawalerii gen. Tomasza Łubieńskiego zabezpieczał tyły ugrupowania, a jazda gen. Jana Umińskiego osłaniała podejścia od Ząbek.

Właściwe natarcie rosyjskie nastąpiło 25 lutego. Kolejne cztery natarcia wojsk rosyjskich zostały w krwawych walkach odparte przez oddziały Wojska Polskiego.

Najcięższe walki toczyła 2 DP gen. Franciszka Żymirskiego, który został w czasie bitwy śmiertelnie ranny. Żołnierze polscy wielokrotnie kontratakowali siłami, m.in. brygady gen. Franciszka Rolanda.
W południe do kolejnego przeciwnatarcia poprowadził powstańcze wojsko sam gen. Józef Chłopicki.
Dopiero piąte natarcie rosyjskie, przeprowadzone siłami 34 batalionów rosyjskich, załamało polską obronę. Ranny gen. Chłopicki przekazał dowodzenie gen. Skrzyneckiemu.

Książę Michał Radziwiłł przekazał władzę gen. Piotrowi Szembekowi.
Powstał chaos w dowodzeniu wojskami polskimi.
Mimo kolejnych groźnych ataków jazdy rosyjskiej i nadejścia kolejnych oddziałów rosyjskich Polakom udało wycofać się za umocnienia Pragi.

Rosjanie zdobyli Olszynkę Grochowską po całodniowej, ciężkiej bitwie, ale zapłacili za to ogromną cenę.
Stracili około 12 tys. żołnierzy.
Straty polskie były również wysokie – zginęło blisko 7 tys. żołnierzy.
Dowodzący wojskami rosyjskimi feldmarszałek Iwan Dybicz zaskoczony stratami swoich wojsk i niezwykłą uporczywością polskiej obrony na Grochowie nie zdecydował się na szturm Pragi.

dodał/a: Michał Pawlik

źródło: Wojsko Polskie - wortal