Jerzy S. Majewski, Gazeta Wyborcza, 04-11-2005

Ten plan Warszawy zachwyci wszystkich miłośników komunikacji miejskiej. Zaznaczono na nim nie tylko poszczególne pętle oraz przebieg linii tramwaju konnego, ale też ich kolory.

Tramwaj konny wyruszył w 1866 r. 20 lat później linie tramwajowe znacznie wydłużono. Wagony nie miały numerów, lecz tablice z kolorami. Były więc linie: żółta, czerwona, czerwono-zielona itd. Plan komunikacyjny Warszawy z legendą, na której zaznaczono barwy tablic, możemy zobaczyć na wystawie "Warszawa narysowana", otwartej wczoraj w nowym gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Zebrano na niej kilkadziesiąt planów naszego miasta ze zbiorów biblioteki. Najstarsze z końca XVIII wieku, najnowszy z 1935 r.

- Planów miasta sprzed rozbiorów jest niewiele. Władze Rzeczypospolitej skąpiły funduszy na nich wydawanie, a publikowaniem map nie zajmowały się w Polsce specjalistyczne wydawnictwa. Dopiero za panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego powołano gabinet kartografów - opowiada Lucyna Szaniawska z Zakładu Zbiorów Kartograficznych Biblioteki Narodowej. To sprawiło, że najstarsze plany Warszawy są bardzo cenne.

Na wystawie zobaczymy m.in. ten autorstwa Rozzi Zannoniego z 1772 r. dołączony do dużego atlasu Rzeczypospolitej. Jak w wielu podobnych wydawnictwach jest on pomniejszoną i uproszczoną wersją planu P. Ricaud de Tirregaille'a z 1762 r. Atlas rozszedł się w całej Europie. Został opublikowany w kilkuset egzemplarzach.

Zupełnie inną wagę do kartografii przywiązywali zaborcy. Gdy Warszawa znalazła się pod pruskim panowaniem, Niemcy od razu wszystko wymierzyli - ulice, place, domy. Z tego czasu na wystawie zobaczymy znakomity plan miasta Bacha opublikowany w Dreźnie w 1809 r., czyli już po utworzeniu Księstwa Warszawskiego. - Jest na nowo wymierzony i wykreślony nowatorską techniką - mówi Małgorzata Bandzo-Antkowiak, autorka wystawy i kustosz zbiorów kartograficznych BUW. Zaskakuje precyzja, z jaką zostały zaznaczone poszczególne fragmenty miasta.

Wystawa "Warszawa narysowana", plany Warszawy 1762-1997 w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Dobra 56/66, III piętro, czynne do 23 listopada w godz. 9-21, w niedziele w godz. 15-20

Więcej informacji w Gazecie Wyborczej

dodał/a: Piotr Kotkowski

źródło: gazeta.pl