Imieniny:
Szukaj w serwisieWyszukiwanie zaawansowane

Iluzjon Filmoteki Narodowej

2012.04.06 g. 15:24

Kariera Jana Rybkowskiego - szkic do portretu twórcy w setną rocznicę urodzin

4 kwietnia obchodziliśmy setną rocznicę urodzin Jana Rybkowskiego, wybitnego reżysera i scenarzysty, twórcy niezapomnianych adaptacji literatury polskiej takich jak „Chłopi” czy „Kariera Nikodema Dyzmy”.

 

 

 

 

W sumie Rybkowski zrealizował ponad 50 filmów i seriali telewizyjnych, bardzo różnorodnych w tematyce i treści – od typowych dzieł socrealizmu, propagujących idee wymuszane przez ówczesną politykę ustrojową, przez kameralne obrazy psychologiczne i komedie, do adaptacji literackich. Jego filmy wyróżniały się biegłością warsztatową, starannością realizacyjną i wielką dbałością o doborową obsadę.


W przeglądzie kina Iluzjon znalazły się niezwykle poruszające filmy dotykające problemu rozliczenia z traumą II wojny światowej, jak „Dziś w nocy umrze miasto” (1961) - opowiadający o nalocie wojsk alianckich na Drezno w 1945 roku, „Kiedy miłość była zbrodnią” źle przyjęty przez „obrońców polskości” film o trudnych relacjach polsko-niemieckich oraz „Wniebowstąpienie”. W cyklu wyświetlimy także pierwszą część cieszącej się ogromnym powodzeniem trylogii komediowej o przygodach Pana Anatola, ze świetną rolą Tadeusza Fijewskiego – „Kapelusz Pana Anatola”.


Przegląd KARIERA JANA RYBKOWSKIEGO – SZKIC DO PORTRETU TWÓRCY będzie trwał w dniach 4-12 kwietnia.

 

Zapraszamy do obejrzenia wirtualnego albumu poświeconego twórcy na serwisie FOTOTEKA FILMOTEKI NARODOWEJ: www.fototeka.fn.org.pl

 

KALENDARZ PROJEKCJI:


  4. IV; godz. 20.00 BARDZO STARZY OBOJE, Polska 1967 25’ / WNIEBOWSTĄPIENIE, Polska 1968   88’
  5. IV; godz. 18.00 KIEDY MIŁOŚĆ BYŁA ZBRODNIĄ / Rassenschande, Polska/RFN 1968  97’
10. IV; godz. 18.15 KAPELUSZ PANA ANATOLA, Polska 1957  93’
11. IV; godz. 18.15 DZIŚ W NOCY UMRZE MIASTO, Polska 1961  89’
12. IV; godz. 18.15 NAPRAWDĘ WCZORAJ, Polska 1963  84’

 

Bilety w cenie 11 zł do nabycia w kasie kina Iluzjon
Kino Iluzjon Filmoteki Narodowej
Biblioteka Narodowa, al. Niepodległości 213, wejście A
tel.: 22 646 12 60 (czynny na pół godziny przed pierwszym seansem)

 

Jan Rybkowski - urodził się 4 kwietnia 1912 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim; był synem operatora filmowego, Wojciecha Rybkowskiego. W 1930 roku ukończył architekturę wnętrz w Szkole Sztuk Zdobniczych w Poznaniu i rozpoczął pracę, jako scenograf i dekorator teatralny, później także jako scenograf i projektant kostiumów filmowych. W 1939 r. ukończył wydział sztuki reżyserskiej w warszawskim PIST, na kierunku scenografia. Po wojnie w 1949 roku ukończył Wydział Reżyserski na PWST w Łodzi.
Jako reżyser zadebiutował w 1949 roku filmem „Dom na pustkowiu” – kameralnym dramatem, którego koncepcja została całkowicie wypaczona w wyniku ingerencji cenzury. Po tym doświadczeniu Rybkowski sam usiłował sprostać wymaganiom socrealistycznej koncepcji kina realizując w 1954 propagandowy film o specyficznie pojmowanej emancypacji „Autobus odjeżdża 6.20”. W kolejnych latach powstały między innymi: „Warszawska premiera” (1950), „Godziny nadziei” (1955), także  „Nikodem Dyzma” (1956) z Adolfem Dymszą w roli głównej.  W 1957 reżyser rozpoczął realizację serii komedii odnoszących niebywały sukces komercyjny, z niezapomnianym Tadeuszem Fijewskim w roli głównej – „Kapelusz pana Anatola”. W następnych latach powstały: „Pan Anatol szuka miliona” (1958) i „Inspekcja pana Anatola” (1959). W 1961 r. zrealizował przejmujący dramat wojenny – „Dziś w nocy umrze miasto” obrazujący zagładę Drezna, zmiecionego z powierzchni ziemi w wyniku alianckich nalotów dywanowych. Później powstały kameralne i niejednokrotnie bardzo interesujące obrazy, w których reżyser dokonywał analizy skomplikowanych relacji międzyludzkich – „Spóźnieni przechodnie” (1962), „Spotkanie w Bajce” (1962), „Album polski” (1970). W 1968 reżyser powrócił do tematu wojny realizując opowieść o zakazanych nazistowskimi ustawami związkach „Kiedy miłość była zbrodnią”, obraz bardzo źle przyjęty przez „obrońców polskości”. W 1975 Rybkowski otrzymał nominację do Złotych Lwów za ciekawą adaptację dramatu Gabrieli Zapolskiej  „Dulscy”. Ostatnim filmem wyreżyserowanym przez Jana Rybkowskiego była „Marynia” (1983) – adaptacja powieści Henryka Sienkiewicza, powstała w wyniku zmontowania materiałów serialu telewizyjnego.
W sumie twórca zrealizował ponad 50 filmów i seriali telewizyjnych, bardzo różnorodnych w tematyce i treści – od typowych dzieł socrealizmu, propagujących idee wymuszane przez ówczesną politykę ustrojową, przez kameralne obrazy psychologiczne, do adaptacji literackich. Najbardziej znane to oczywiście seriale telewizyjne ,,Chłopi” z 1973 roku (również zrealizowane w dwuczęściowej wersji kinowej) oraz ,,Kariera Nikodema Dyzmy” z nadzwyczajnym Romanem Wilhelmim, której był współreżyserem i współscenarzystą. Oba te obrazy uważne są za mistrzowskie osiągnięcia w swoich gatunkach, wręcz wzorce sprawnie i z rozmachem zrealizowanego widowiska dla szerokiej publiczności. Jego filmy wyróżniały się biegłością warsztatową, starannością realizacyjną i wielką dbałością o doborową obsadę. Sam napisał scenariusze do wielu swoich filmów.
Za swoją twórczość Jan Rybkowski otrzymał szereg nagród indywidualnych, również same filmy zdobyły szereg laurów. W 1977 roku został wyróżniony nagrodą I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za całokształt pracy reżyserskiej i pedagogicznej, w 1987 roku otrzymał odznaczenie Zasłużony dla Kultury Narodowej, w roku 2006 odsłonięto jego gwiazdę w Alei Gwiazd w Łodzi.
W latach 1974-77 był dziekanem wydziału reżyserii PWSFTviT w Łodzi.
Jan Rybkowski zmarł 29 grudnia 1987 r. w Domu Aktora w Skolimowie.



-
Serwis oprogramował Jacek JabłczyńskiCopyright(c) 2002 - 2014 Fundacja Promocji m. st. Warszawy